Ole Anton Bieltvedt skrifar:
Forsetakjör
Skoðanakannanir gefa til kynna, að aðeins Halla Hrund Logadóttir eða Katrín Jakobsdóttir hafi raunverulega möguleika á að ná kjöri. Þær eru einu frambjóðendurnir, sem er með 25% vegið fylgi, eða meira. Það er liðið verulega á kosningabaráttuna, og er líklegt, að þeir, sem liggja nú í 20% fylgi, eða undir því, eigi ekki raunverulegan sjéns lengur.
Þetta verður því að líkindum tveggja frambjóðenda kapphlaup, Halla Hrund gegn Katrínu, og brýnt, að menn geri upp við sig, hvorn þessara frambjóðenda þeir vilja styðja, því stuðningur við aðra frambjóðendur má telja sólundun atkvæðis.
Hér kemst aðeins einn að! Ef menn vilja vera með í leiknum, verða þeir að velja einhvern þeirra, aðra hvora, sem í raunveruleikanum á möguleika. Ef menn veðja á „vonlausan hest“, kunna þeir í reynd, að vera að velja þann frambjóðanda, sem þeir vildu sízt!
Vilja menn hafa áhrif, eða sætta þeir sig við dautt atkvæði?
Líklegt er, að þeir, sem stutt hafa Höllu Tómasdóttur, eða Jón Gnarr, muni fremur styðja Höllu Hrund en Katrínu. Þessir kjósendur verða að gera upp við sig, hvort þeir vilji að Halla Hrund eða Katrín verði forseti. Ef menn ná ekki að tryggja sínum uppáhaldsframbjóðanda brautargengi, verður spurningin, hvort þeir eigi ekki að færa atkvæði sitt á þann „næst bezta“, sem þá á raunverulegan möguleika á, að vera kjörinn.
Þeir, sem greiða frambjóðanda atkvæði, sem enga möguleika á á kjöri, sitja uppi með dautt atkvæði.
Á forseti að vera hlutlaus, fulltrúi þjóðarinnar, eða pólitíkus?
Flestir, sem nú ganga til kosninga um næsta forseta lýðveldisins, virðast sammála um, að forsetinn þurfi að vera jafn hlutlaus og verða má, og, að málefnaleg afstaða hans gagnvart stjórnmálunum sé tryggð.
Ef stjórnmálin skyldu vilja fara aðra leið, en þjóðin, eða, ef forsetinn metur það svo, að stefna stjórnmálanna, í einhverju máli, fari ekki saman við hagsmuni landsmanna, þá geti og muni hann grípa inn í og leggja málið fyrir þjóðina. Forsetinn gegni þannig mikilvægu eftirlits- og öryggishlutverki.
Helztu stjórnmálaflokkar landsins hafa verið Sjálfstæðisflokkur og Framsóknarflokkur. Formenn þessara flokka eru enn ungir að árum, Bjarni Benediktsson 54ra ára og Sigurður Ingi 62ja ára. Guðmundur Ingi, sem tók við af Katrínu hjá Vinstri grænum 47 ára.
Með þessum stjórnmálamönnum öllum, í þessum lengst af leiðandi flokkum, hefur Katrín unnið mjög náið í 6-7 ár. Má ætla, að náin tengsl, trúnaður og vinátta, hafi myndast milli hennar og þessara stjórnmálafélaga hennar. Sést það líka á verkunum, eða, öllu fremur, á öllum þeim miklu og margvíslegu málamiðlunum, sem þessir aðilar hafa sætzt á. Til að þau gætu haldið áfram saman, haldið áfram sinni nánu samvinnu.
Hversu lengi á forseti að sitja?
Ágætur núverandi forseti, Guðni Jóhannesson, ákvað að sitja aðeins í tvö kjörtímabil. Það kann að vera góður tími, nógu langur til að menn nái beztu mögulegu valdi á embættinu, geti líka náð því fram, sem þeir vilja leggja áherzlu á, en ekki það langur, að ferskir vindar nái ekki að blása regulega, og ekki með of löngu millibili, að og út frá Bessastöðum.
Ef Katrín yrði kosin og sæti í tvö kjörtímabil, þó þau væru þrjú, má ætla, að sömu vinir hennar og fyrrum samherjar og mátar, Bjarni, Sigurður Ingi og Guðmundur Ingi, muni enn nokkuð dómínera stjórnmálasviðið í landinu.
Væri það ákjósanleg staða, lesandi góður?
Hvernig mætti Katrín í þessari stöðu rækja forsetaskyldur sínar af fullkomnu hlutleysi og út frá málefnunum einum sér!? Jafnvel þó að hún vildi það – en ég ætla henni ekki annað – næði hún því vart í framkvæmd. Samherja- og vinatengsl eru alltaf sterk, skilja eftir sig sín spor og spila sína rullu. Þeim verður ekki eytt.
Fyrir mér kæmi með slíkum hætti upp óheilbrigð og vafasöm staða. T.a.m., þegar valið stæði milli stjórnmálamanna, sem veita ætti stjórnarmyndunarumboð. Þar væri engin raunverluleg armslengd til staðar!
Halla Hrund – Katrín Jakobsdóttir?
Halla Hrund býr yfir feikigóðri menntun, hérlendri og erlendri, auk umfangsmikillar starfsreynslu, á háu kunnáttu- og ábyrgðarstigi, líka hérlendis og erlendis. Hún er látlaus og alþýðleg, velviljuð og með góðan skilning á stöðu og möguleikum Íslands í heiminum. Hún er náttúru- og umhverfissinni – við eigum bara eina jörð – Íslendingur í hjarta sínu og, umfram allt, sjálfstæð og hlutlaus, óháð öllum stjórnmálaöflum landsins.
Halla Hrund er auðvitað ekki jafn þjálfuð og örugg í framkomu, á fundum og í kappræðum, og Katrín. Þar slær Katrína hana út í fyrstu umferð. Hún er auðvitað þrautþjálfuð í að koma fram og flytja sitt mál sannfærandi og vel, með sjarma, eftir tæplega 7 ára forsætisráðherratíð og margvíslega þátttöku og framkomu hérlendis og erlendis. Í handamáli eru þær á svipuðu róli.
Þessi staða minnir mig á þann alþýðlega og tilgerðarlausa brag, sem var á Kristjáni Eldjárn, í samanburði við glæsilegan og málsnjallan stjórnmálamanninn Gunnar Tohoroddsen, í kosningunum 1968. En, þá þegar, fyrir meira en hálfri öld, skildi þjóðin nauðsyn þess, að forsetinn væri hlutlaus fulltrúi þjóðarinnar og kaus Kristján í embættið. Vigdís og Guðni fylgdu svo á sömu forsendum.
Þessar forsendur hafa reynst vel, og þær ættu að gilda áfram! Þessvegna mæli ég með Höllu Hrund til forseta!
Höfundur er samfélagsrýnir og dýraverndarsinni.
Að gefnu tilefni skal tekið fram að skoðanir bréfritara og ritstjóra Miðjunnar þurfa ekki að fara saman.