Efnahagsmál

Hann greip loksins til slíkra aðgerða núna í sumar... „Þeir sem nenna geta flett því upp í einhverjum Peningamálum Seðlabanka Íslands, að hagfræðingar bankans héldu því fram fyrir ekki svo mörgum…

Aðalsteinn Árni Baldursson verkalýðsforingi: Hvað er SÍ eiginlega að hugsa í miðjum kjaraviðræðum? Með þessari aðgerð bankans er verið að auka skuldir heimila í landinu verulega.

Gunnar Tómasson hagfræðingur skrifar: 1. Einhliða niðurfærsla skuldabréfa Íbúðalánasjóðs jafngildir greiðslufalli ríkisins. 2. Greiðslufalli Kaupþings var skotið á frest fyrir hrun með…

Lífeyrissjóðirnir geta ekki gefið þumlung eftir og því á ráðherrann að draga þessa fáránlegu hótun til baka. Hrafn Magnússon skrifar: Lífeyrissjóðirnir hafa í áratugi keypt verðtryggð…

„Viðskiptaráð gengur lengst. Það segir að Seðlabankinn sprauti vatni á verðbólgubálið en ríkisstjórnin standi við hlið hans með bensínbrúsa og skvetti,“ segir í grein Þorsteins Pálssonar í…

Jóhann Þorvarðarson: Í mars 2020 þá tók bankinn ákvörðun um að afnema sveiflujöfnunarauka lánastofnana og jókst þar með útlánagetan um 300 milljarða króna. Eða um 12 prósent samtals. …

Jóhann Þorvarðarson: Yfirlýsingar ráðherrans á fjölmiðlafundinum voru hrokafullar svo ekki sé meira sagt. Lýsir hún því yfir að þrátt fyrir u-beygjurnar þá muni hún við fyrsta tækifæri taka…

Jóhann Þorvarðarson: Ekki eru þó allir ósáttir við fjármálastefnuna, sem nú er á leið í gegnum pappírstætarann, en það er ritstjórn Morgunblaðsins. Ringulreiðin getur auðveldlega smitast…

Jóhann Þorvarðarson: Í Þýskalandi, stærsta hagkerfi evru svæðisins, þá sýna nýjar mælingar að ársverðbólga, á samræmdan mælikvarða, sé áfram 10,9 prósent. Nýr álestur verðbólgumæla í…

Jóhann Þorvarðarson skrifar: Ástandið hlóðst ofan á hækkandi vaxtaferla vegna vaxtaákvarðana Seðlabanka Bretlands. Í raun er eitraður spírall í gangi nú um stundir, sem nærir sjálfan sig eins og…

Marinó G. Njálsson skrifaði: Mikið álag er á Seðlabankanum vegna peningastefnunnar og skal engan furða. Af 80 þjóðríkjum með sjálfstæðan gjaldmiðil og undir 2 milljónir íbúa eru 77 með einhvers…

Samstöðin: Eftir að þjóðin hafði sofnað í kvíðakasti eftir erindi Geirs H. Haarde til þjóðarinnar fyrir fjórtán árum, að kvöldi 6. október 2008, vaknaði hún við það að morgni næsta dags að Davíð…

Jóhann Þorvarðarson skrifar: Það sem eykur enn frekar á vandann er að stærsta hagkerfi evru svæðisins, Þýskaland, mælist nú með 10,9 prósent ársverðbólgu. Það er ekki bara í Þýskalandi…

Jóhann Þorvarðarson: Verðbólga hérlendis og hjá tveimur stórum nágrönnum beggja vegna Atlantsála hefur hopað tvo mánuði í röð, en varast skal andvaraleysi. Ég tel að verðbólgan muni fara yfir 12…

Íslenska krónan hefur verið féþúfa braskaralýðsins á Íslandi í heila öld. Er ekki komið að vatnaskilum og að við breytum þessu í þágu venjulegs fólks? Guðjón Jensson í grein í Fréttablaðinu í…

Jóhann Þorvarðarson: Að óbreyttu þá verður Liz Truss ekki lengi í embætti enda virðist hún vera hinn mesti óviti. Hún stendur núna frammi fyrir tveimur valkostum. Annar er að taka u-beygju…

Jóhann Þorvarðarson: Sannast enn og aftur að maðurinn getur ekki forðast Kaupþings-upprunann og dapurt er til þess að vita að þetta hafi verið hans helsta framlag til fundarins í morgunn. …

Jóhann Þorvarðarson skrifar: Ríkjandi verðbólga er ekki eitthvað sem hægt er að tala niður eða gera lítið úr eins og Bjarni Ben fjármálaráðherra hefur reynt að gera af miklu ábyrgðarleysi. …

Jóhann Þorvarðarson: Samhliða þá var stýrivöxtum Seðlabankans húrrað niður í sögulegt lágmark um leið og seðlabankastjóri lét hafa eftir sér að vextir væru komnir til með að vera lágir. …

Jóhann Þorvarðarson: Það gengur aftur á móti ekki upp að sýna feimni gagnvart jafn veigamiklu stefnumáli og upptaka evrunnar er. Væntanlegur formaður Samfylkingarinnar, Kristrún…

„Hérna heima erum við á undan löndunum í kringum okkur því við byrjuðum að hækka vexti fyrr og betur en margir aðrir. Því tel ég að skuldabréfamarkaðurinn núna og næstu misseri geti verið mjög…

Jóhann Þorvarðarson: Fremstur allra í sofandahættinum er þó sjálfur fjármálaráðherra, sem reyndi í gær að selja þá hugmynd að verðbólgan á Íslandi væri í raun bara 5 prósent þegar hún er 10…

Jóhann Þorvarðarson: Þannig að yfirvarp ráðherrans er eins og föt keisarans. Hann gengur um nakinn í fullkominni sjálfsblekkingu! Við kynningu fjármálaráðherra á fjárlagafrumvarpi næsta…

Gengisbreyting helstu evrópskra gjaldmiðla gagnvart dollar frá því daginn fyrir innrás Pútíns í Úkraínu. Aðeins tveir gjaldmiðlar hafa hækkað: Rússnesk rúbla: +0.82% Norsk króna: +0.54% …

„Fyrir innrásina kostaði einn Bandaríkjadalur 75 rúblur, nú kostar hann 111 rúblur. Gengi rúblunnar hefur því fallið um þriðjung á fimm dögum. Almenningur í Rússlandi mun finna fyrir því.…

Jóhann Þorvarðarson skrifar: Afstaða Framsóknar er því miður bæði grunnhyggin og hættuleg. Ávarpar ekki grunnvandmálið, sem er úrelt skipulag hagkerfisins. Að skjóta sendiboðann breytir engu,…

Jóhann Þorvarðarson skrifar: Samhliða þá hafa verðbólguvæntingar heimila til skemmri og lengri tíma vaxið eins og í Bandaríkjunum. Þær hafa áhrif á samningskröfur launþegahreyfinga. …

Jóhann Þorvarðarson skrifar: Hugmynd Daða Más er andvana fædd. Leiðir til skattahækkana og aukinnar ömurðar eldri borgara því þátttaka lífeyrissjóða í nýsköpun eykur líkurnar á…

Jóhann Þorvarðarson skrifar: Bankarnir reyndust reknir eins og hvert annað spilavíti þar sem núverandi seðlabankastjóri var lykil stjórnandi í einum bankanna. Stefán Ólafsson ritar nýja…

Jóhann Þorvarðarson skrifar: Þetta eru slæm tíðindi, sérstaklega vegna þess hversu miklar hækkanirnar eru frá einum mánuði til annars. Ég óttast að gassagangurinn sé ekki að hægja á sér. …

Jóhann Þorvarðarson skrifar: Er nú svo komið að kínversk stjórnvöld hafa stigið inn og taka beinan þátt í daglegri stjórn fyrirtækisins. Verðbólga í Þýskalandi er komin í 6 prósent, sem er…

Vilhjálmur Birgisson: Halda menn virkilega að þarna ríki einhver samkeppni neytendum til góðs? Vilhjálmur Birgisson skrifaði: Nú liggur fyrir að lífeyrissjóðir eiga 6410 milljarða og þar af…

Jóhann Þorvarðarson skrifar: Samdrátturinn á sér stað samhliða aðgerðum Seðlabanka sem juku útlánagetu bankakerfisins um 350 milljarða króna í upphafi kóvit-19. Þráttað er um í…

Jóhann Þorvarðarson skrifar: Með yfirlýsingu sinni þá hefur Seðlabanki Íslands tekið upp viðhorf og framtíðarsýn Steingríms. Eðlilegt er því að bankinn biðji eftirlifandi ekkju Steingríms og…

Jóhann Þorvarðarson skrifar: Miklu frekar er hún gæslumaður auðvaldsins sem auðgast þegar raunvextir eru jákvæðir. Viðhorf Katrínar er út af fyrir sig tilefni endurskoðunar á veru hennar í…

Jóhann Þorvarðarson: Seðlabanki Íslands lýsti yfir í vor að hann myndi ekki hika við að hækka vexti komi verðbólgan ekki niður í markmið bankans um 2,5 prósent verðbólgu. Ekki hjálpar ef…

Í ágætri Moggagrein Vilhjálms Bjarnasonar segir: „Nú væl­ir fram­kvæmda­stjóri Sam­taka at­vinnu­lífs­ins um hættu vegna vaxta­hækk­ana. Er sá góði maður að halda því fram að börn og…

Jóhann Þorvarðarson skrifar: Telur að hlutverk gjaldmiðlagengis sé að laga til eftir slaka hagstjórn valdhafa eða mæta ytri áföllum. Þetta er mikill misskilningur. Ragnar Önundarson…

„Það styttist í að mesta peningabóla allra tíma springi með skelfilegum afleiðingum,“ skrifar Jóhannes Björn. „Á stærsta markaði heimsins í Bandaríkjunum eru hreinlega allar helstu…

Jóhann Þorvarðarson skrifar: Viðbrögð Bjarna Ben við grein Þorsteins eru kunnugleg enda grípur hann til blekkinga sem eiga rætur í  sýndarveruleika Bjarna. Þorsteinn Pálsson og Már…

Jóhann Þorvarðarson: Fjármálaráðherra hefur aftur á móti klastrað saman eigin kenningu og segir litla sem enga verðbólgu vera sjúkleikamerki. Hann hefði betur sleppt því að útvarpa þvælunni. …

Ole Anton Bieltvedt: „Svo, hver skyldi nú hafa á réttu að standa, Bjarni Benediktsson, eða ráðamenn, vísinda- og fræðimenn, efnahagssérfræðingar og hagfræðingar allra þessara þjóða!?“ …

Jóhann Þorvarðarson skrifar: Skuldir stökkbreyttust, fjölskyldur misstu heimilin, verðbólga rauk yfir 18 prósent, hagvöxtur sunkaði, atvinnuleysi Vinnumálastofnunar fór yfir 9 prósent,…

Vilhjálmur Birgisson skrifaði: „Hvernig má vera að bankar sem hafa það hlutverk að lána og geyma fjármuni landsmanna skuli skila slíkum ofsahagnaði.“ Ég verð að lýsa undrun minni á þeim…

Jóhann Þorvarðarson skrifar: „Mistök við stjórn Íslands og lausatök á landamærum eru dýrkeypt. Kostar þjóðarbúið milljarða króna í tekjur og tröllvaxið atvinnuleysi.“ Í mars þá skrifaði…

Jóhann Þorvarðarson skrifar: „Það er með ólíkindum að lykilmenn Seðlabankans lifa í afneitun og þekki ekki hlutverk bankans betur en raunin er.“ Gylfi Zoega nefndarmaður í…

Veit seðlabankastjóri ekki að verðtryggð lán flokkast sem lán með neikvæðri afborgun... Hagsmunasamtök heimilanna: Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri hefur svo sannarlega komið með ferskan…

Á endanum ræður húsnæðisþörfin. „Í umræðu um fasteignamarkaðinn hættir okkur hagfræðingum til þess að týna okkur í vöxtum og lánaformum – en það er þó fólkið sjálft og langanir þess sem skiptir…

Ég hef ekki heyrt neinn stjórnmálaflokk tala um þessa útfærslu eins furðulegt og það er nú. Og Vinstri græn hafa verið alveg þögul um þetta efni! Jóhann Þorvarðarson skrifar: Lilja Rafney…

Ragnar Önundarson skrifaði: Ástæðurnar fyrir því að stjórnvöld taka ekki upp evru eru tvær og hvorug hagfræðilegs eðlis: * Forsenda evru er full aðild að ESB * Átökin um…

Úrelt efnahagsstefna ríkisstjórnarinnar mun verða þjóðarbúinu dýrkeypt. Jóhann Þorvarðarson skrifar: Í mörgum pistlum hér á Miðjunni þá hef ég sett fram málefnalega og hvassa gagnrýni á…

Vaxtalækkanir Seðlabankans hafa ekki skilað sér nema að litlu leyti til heimilanna. „Vextir bankanna á húsnæðislánum neytenda eru enn allt of háir á Íslandi. Það er staðreynd að vaxtalækkanir…

Gagnrýna má stjórnendur bankans fyrir að fara hugsanlega of geyst, kannski óvarlega. Jóhann Þorvarðarson skrifar: Eftir að stóru bankarnir þrír birtu uppgjör fyrir fyrstu þrjá mánuði ársins…

Þá verður bara kampavín drukkið á kvöldin eins og hjá Garðabæjarkrúnunni. Jóhann Þorvarðarson skrifar: Bogi og Örvar, rónaparið skarpa, eru ósáttir við gang mála. Verð á brjóstbirtu og…

Á sama tíma þá hefur krónan veikst um 107 prósent gagnvart evru. Jóhann Þorvarðarson skrifar: Seðlabanki Íslands, sem gætir almannahagsmuna, hefur lýst því yfir að orsök mikillar verðbólgu…

Og stjórnmála- og embættismanna elítan, hefur hún hikað við að taka sér launahækkanir? Ragnar Önundarson skrifar: Dollarinn er frá 1775. Öll hagþróun í BNA hefur haft hann að…

„Nýr fjármálaráðherra Bandaríkjanna vill hrinda í framkvæmd hugmynd sem margir hafa sett fram um „alheimsfyrirtækjaskatt“.  Lengi hefur verið talað um þetta og skatturinn eigi að greiðast, þar sem…

Þorvaldur Gylfason: Hroðalegt er að sjá fjármálaráðherra segja það hafa verið „mistök að leita til AGS“ eftir hrun. Svona tala ekki aðrir en þeir sem bera ekkert skynbragð á efnahagsmál (fyrir nú…

Atvinnulausum er til dæmis hiklaust mismunað í efnahagslegu tilliti að ýmsu leyti. Jóhann Þorvarðarson skrifar: Mikill munur á atvinnuleysi í Bandaríkjunum og á Íslandi endurspeglar viljamun…

Tilgangurinn er að verja krónuna, sem tapað hefur erindi sínu fyrir löngu síðan. Jóhann Þorvarðarson skrifar: Með Evrópska efnahagssvæðinu þá komst á fjórfrelsi milli aðildarlanda svæðisins…

Fullyrðingar Halldórs Benjamíns eru náttúrulega bara hluti af hræðsluáróðri. Jóhann Þorvarðarson skrifar: Ég hef ekki tölu á því hversu oft stjórinn hjá Samtökum atvinnulífsins kom fram í…

Ráðherranum þótti ekki ástæða til að minnast á þessa hlið málsins heldur snýr hann öllu á hvolf. Jóhann Þorvarðarson skrifar: Í vikunni þá skrifaði fjármálaráðherra grein í Moggann undir…

Kjaramunurinn verður ekki útskýrður með neinu öðru en veikri  og ótrúverðugri krónu. Jóhann Þorvarðarson skrifar: Finnar tóku upp evruna árið 2002 eftir efnahagslega aðlögun árin á…

Ragnar Önundarson skrifaði: „Halldór Benjamín Þorbergsson, framkvæmdastjóri samtakanna, segir að Bláa lónið hafi verið einn stærsti skattgreiðandinn á Íslandi svo árum skipti, og skattspor þess…

En þeir eru vissulega til, sem græða. Þorsteinn Pálsson. „Ríkisstjórnin segir að verðbólgan sé afleiðing kjarasamninga. Þegar þeir voru samþykktir sagði hún hins vegar að í annan tíma hefðu…

Vopnin sem dregin voru fram úr vopnabúri bankans geiguðu og vörnin var hriplek. Jóhann Þorvarðarson skrifar: Það er óumdeilt að peningamálastjórn landsins hefur beðið afhroð. Hún er…

Það væri nær ef seðlabankastjóri færi með gagnrýnum hætti yfir forsendur núverandi ráðgjafar. Sigurjón Þórðarson skrifar: Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri hefur tekið sér það hlutverk, að því…

„Verðbólga lætur á sér kræla á ný. Það er sjálftökuliðið í fákeppnisfélögunum sem lætur greipar sópa. Almenningi er ætlað að borga lífsstíl þeirra. BB talaði mjög skynsamlega í hádegisfréttunum…

Gífuryrðin gera nú ekki annað en að gjaldfella skrif Harðar á sama tíma og þær endurspegla vanstillingu. Jóhann þorvarðarson skrifar: Hörður Ægisson leigupenni Helga Magnússonar á…

Ætlar einhver í Garðabænum að kalla Bandaríkin sósíalista? Jóhann Þorvarðarson skrifar: Nú berast þær fréttir frá Alþingi Bandaríkjanna að atvinnuleysislaun verði hækkuð um 156 þúsund krónur…

Ragnar Árnason hagfræðiprófessor.Mynd: Háskóli Íslands. Mogginn slær hvergi af. Áfram er haldið að klifa á að allur almenningur hafi ofurlaun. Og að því verði að breyta eða þá að skera niður…

Á sama tíma þá eru ráðstafanir ríkisstjórnar Íslands máttlitlar, svifaseinar og hafa röng áhrif. Jóhann Þorvarðarson skrifar: Línuritið staðfestir að ríkisstjórn Íslands er ráðalaus, nær…

...gera margir stjórnmálamenn út á upplýsingaskort almennings og kynda undir óánægju og reiði. Ragnar Önundarson skrifar: Vaxtarstig er hærra þar sem hagvöxtur er mikill. Samkeppnin um…

Á sama tíma og Sjálfstæðisflokkurinn getur fært hinum ríku veglega skattalækkun. Gunnar Smári skrifar: Hæstu verðtryggðir vextir á bankareikningum í Landsbankanum, bundnir reikningar…

Samtökin hafa nefnilega meiri áhyggjur af eignarhaldi fyrirtækjanna en velferð þjóðarinnar. Jóhann Þorvarðarson skrifar: Framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins lýsti nýverið úreltri stefnu…

Vandinn liggur því annars staðar en hjá láglaunafólki sem ekki nær endum saman. Jóhann Þorvarðarson skrifar: Áróður Fréttablaðsins er blygðunarlaus, einstaklega óskammfeilinn. Blaðið hikar…

Ekki man ég til þess að Alþingi hafi fjallað um málið eða samþykkt lög þar um. Jóhann Þorvarðarson skrifar: Rokkstjarnan í Svörtuloftum við Arnarhól er ekki að tvínóna við hlutina. Frá…

Atvinnuleysi, verðbólga og vextir er miklu hærra á Íslandi og veldur ör-krónan þar miklu. Jóhann Þorvarðarson skrifar: Ragnar Önundarson setur reglulega fram skoðanir sínar á krónunni sem…

Þegar vel gengur styrkist gengi krónunnar aftur á móti. Kaupmáttur alls almennings vex. Ragnar Önundarson skrifaði: Margir vilja skipta krónunni út og taka upp stærri og stöðugri gjaldmiðil,…

1936 var hún slitin frá henni, hefur fallið látlaust í marga áratugi eða bólgnað á köflum. Jóhann Hauksson skrifaði: Má ég spyrja íslenska hagfræðinga sakleysislegrar spurningar: Fyrir um…

Afleiðingin er að dýrara verður að fjármagna rekstur landsins, fyrirtækja og heimila. Jóhann Þorvarðarson skrifar: Í tvígang á þessu ári tilkynnti rokkstjarna Seðlabankans að samkomulag…

Tillögurnar sem Bjarni liggur og gætir að ekki verði unnið eftir. Þrátt fyrir ákveðnar tillögur gegn skattsvikum gerist ekkert. Lausnirnar eru í fjármálaráðuneyti Bjarna Benediktssonar. Þar sem…

Valdhafarnir ákváðu að fórna hagsmunum heimilanna á altari aukinnar auðsöfnunar hinna fáu. Jóhann Þorvarðarson skrifar: Handhafar valdsins í efnahagsmálum hafa misst tökin á…

Nú hefur krónan tapað meira en 22 prósent af verðgildi sínu frá áramótum gagnvart evru og stefnir í enn meira fall. Jóhann Þorvarðarson skrifar: Tilteknir aðilar á fjármálamarkaði hafa verið…

Von­andi verðum við ekki með svona lága vexti til fram­­­­tíð­­­­ar. Þór Saari skrifar: Stefnum í enn eitt ævintýrið og brotlendinguna í fjármálageiranum þegar komandi vaxtahækkanir munu…

Hagsmunir hinnar ríku eru hins vegar svo miklir að allt er gert til að gera lítið úr þessu. Katrín Baldursdóttir skrifar: Nútíma­hag­fræði byggir á því að neysla sé til­gangur allrar…

Íslenska myntin er í ruslinu og hafði rýrnað um 19,5 prósent um miðjan mánuðinn. Jóhann Þorvarðarson skrifar: Myndirnar sem fylgja sýna ólíka þróun Norrænu gjaldmiðlanna á Kóvíd-19…

Allt hækkar þetta verðtryggðu lánin og færir enn meira fé frá skuldurum til lánara. Jóhann Þorvarðarson skrifar: Bláa línan á myndinni og vinstri ásinn sýna þróun krónunnar gagnvart…

Síðan þá hefur Seðlabankinn lítið gert. „Ég þoli ekki draugahús, er logandi hrædd við þau. Fikra sig áfram í myrkrinu og vita ekki hvað bíður handan við hornið, líkaminn stífur og með öndina í…

Ásgeir fær einkunnina A- (A mínus) og getur þessi lækkun leitt til verri lánakjara fyrir ríkissjóð. Jóhann Þorvarðarson skrifar: Árlega gefur…

Oddný Harðardóttir þingflokksformaður. Mynd: Samfylkingin/Hari. Samfylkingin hefur sent frá sér tillögur vegna efnahagssamdráttarins vegna kórónukreppunnar. „Samfylkingin vill ráðast í…

Gunnar Smári skrifar: Sósíalistar hafa lagt til að útsvar verði lagt á fjármagnstekjuskatt til að afla sveitarfélögum tekna. VG leggur til að allir sem eiga bíl verði skattlagðir. Það er…

Bið ég Guð og þjóðina að fyr­ir­gefa mér að hafa ekki reynt að gera allt vit­laust á þess­um tíma. Guðmundur Ólafsson hagfræingur skrifar: Árið 2017 flutti ég bú­ferl­um og seldi eign og…

Viðhorf íslenska fjármálaráðherrans og hans fylgifiska er sérstakt efnahagsvandamál. Jóhann Þorvarðarson skrifar: Í þessari grein hér „Stóri fordómur“ þá sagði ég ykkur frá viðhorfi…

Á sama tíma voru alls konar gjöld hækkuð til að ná jafnvægi á ríkisútgjöldin! Marinó G. Njálsson skrifar: Loksins fer ríkisstjórnin þá leið, sem ítrekað var bent á í hruninu að ætti að fara.…

„Kórónaveirukreppan hefur valdið álíka miklum samdrætti í þjóðarframleiðslu hjá okkur og öðrum þjóðum. Að sama skapi hefur atvinnuleysi vaxið hlutfallslega með svipuðum hætti og meðal helstu…

Alltof mikið í húfi til að sýna hálfkák og láta fjármálastefnu Sjálfstæðisflokksins ráða för. Jóhann Páll Jóhannsson skrifar: Ríkisstjórnin brást seint og illa við efnahagslegum…

Gunnar Smári skrifar: Í grunninn er kapítalisminn rányrkja, arðrán og misbeiting valds. Kapítalisminn er ekki markaður; markaður var til löngu fyrr. Kapítalisminn er alræði hinna ríku,…

Þar þarf að ýta vanhæfum fulltrúum sérhagsmuna frá borðinu, fólkinu sem er í sömu klúbbum og Ásgeir Jónsson. Sólveig Anna Jónsdóttir skrifar: Ásgeir Jónsson, seðlabankastjóri, er fyrrum…

Bjarni Benediktsson á Alþingi: „Þótt vissulega hafi eiginfjárstaða íslenskra heimila versnað tímabundið vegna verðbólguskota hafa laun fimmfaldast og fasteignaverð rúmlega sexfaldast ef litið er…